Dansen met beren: in conflicten met Stakeholders kan je vele kanten op
Hoe je met conflicten met stakeholders omgaat, is altijd een mix van verschillende ingrediënten. Er is de aard van je beestje (je eigen karakter), er is daarnaast je ervaring in dergelijke situaties: je track-record van vroegere successen en mislukkingen, en tenslotte is er de aard van het beestje van je Stakeholders (en hoe ze bij jou op bepaalde ‘knoppen’ duwen). Deze laatste is ruim zo belangrijk als de eerste twee.
Sinds het werk van Thomas en Kilmann weten we dat er 5 manieren zijn om met de beer te dansen, elk met zijn eigen voor- en nadelen.
Hoe sterker je emotioneel bij een conflict betrokken bent, des te groter zal de neiging zijn om rigide vast te geraken in 1 van de eerste vier stijlen die je hieronder vindt, en des te groter het belang van het kunnen ‘schakelen’.
In competitie gaan is de eerste stijl. Meningsverschillen worden dan een zaak van winnen of verliezen. Als je in die modus stapt is het enig belangrijke: “hoe kan ik zo veel mogelijk zelf winnen?” In het beste geval levert het rollen met spierballen een korte termijn winst op. Als jij en je stakeholder gedurende langere tijd op elkaar aangewezen zijn, is dit echter fnuikend voor je resultaten. Een volgende keer zal hij defensiever in een gesprek met jou stappen.
Vermijden is de tweede manier. De lieve vrede bewaren is het belangrijkste motto. Op het eerste gezicht is dit het tegenovergestelde van het vorige, maar op termijn is deze manier van doen even schadelijk. Problemen worden uit de weg gegaan, maar daarom verdwijnen ze niet. Door ze te vermijden worden moeilijkheden meestal alleen maar groter.
Toegeven is een variant op de vorige manier. Wat de stakeholder nodig heeft, krijgt dan altijd automatisch de voorrang op wat je zelf wil. Dit kan er van de buitenkant heel ‘smooth’ en vlotjes uitzien, maar de prijs die je betaalt is vaak hoog. Het zal meer en meer aanvoelen alsof je stakeholder geen enkele aandacht heeft voor jouw noden. Je zal hem dit beginnen kwalijk nemen met schade voor de relatie als gevolg.
De peer in twee snijden is nummer vier. Dit zie je vooral gebeuren op markten waar koper en verkoper elkaar in principe slechts één keer zien. In langdurige zakelijke relaties is deze manier van werken vaak geen goede oplossing omdat Iedereen het gevoel krijgt dat hij meer heeft toegegeven dan hij eigenlijk wou. Het resultaat: een lose – lose oplossing waarbij niemand echt tevreden van de tafel weg stapt.
Samenwerken is bijna altijd de beste oplossing op lange termijn. Meestal gaat het daarbij om meerdere stappen.
- Merken dat je zelf emotioneel betrokken bent.
- Mentaal even afstand nemen en je afvragen wat er speelt, zowel bij jezelf als bij je stakeholder.
- Dieper ingaan op de positie van je gesprekspartner: waarom zegt ze wat ze zegt en wat zijn daarbij haar achterliggende zorgen en haar doelen.
- Aan je gesprekspartner laten weten dat je hem of haar écht begrijpt.
- Op tafel leggen wat jouw onderliggende bezorgdheden zijn.
- Samen zoeken naar manieren waarmee de doelstellingen van jullie twee het best gediend zijn.
….. en dat is hoe je het beste danst met de beer. Zoals elke dans vraagt het wat oefening, maar lonen doet het zeker.